મોબાઈલ ફોન નેટવર્ક કેવી રીતે કાર્ય કરે છે
મોબાઈલ ફોન અથવા મોબાઈલ (તેને સેલફોન અને હેન્ડફોન , તેમજ સેલ ફોન , વાયરલેસ ફોન , સેલ્યુલર ફોન , સેલ , સેલ્યુલર ટેલિફોન , મોબાઇલ ટેલિફોન અથવા સેલ ટેલિફોન પણ કહેવામાં આવે છે) સેલ સાઇટ્સ નામે જાણીતા વિશેષ બેઝ સ્ટેશન્સના નેટવર્ક પર મોબાઇલ વોઇસ અથવા માહિતી પ્રત્યયન માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવતું લાંબા અંતરનું વીજળીક ઉપકરણ છે.
મોબાઇલ ફોનના પ્રમાણભૂત અવાજના કાર્ય ઉપરાંત ટેલિફોન, હાલના મોબાઇલ ફોન્સ ટેક્સ્ટ મેનેજિંગ માટે એસએમએસ, ઇમેજ, ઇન્ટરનેટના ઉપયોગ માટે પેકેજ સ્વિચીંગ, ગેમીંગ, બ્લૂટુથ, ઇન્ફ્રારેડ, ફોટો અને વિડયો મોકલવા અને મેળવવા માટે વિડીઓ રેકોર્ડર અને એસએમએસ સાથે કેમેરા, એમપી3 પ્લેયર, રેડિયો અને જીપીએસ જેવી વધારાની અને સહાયક સેવાઓ પૂરી પાડી શકે છે. મોટા ભાગના નવા મોબાઇલ ફોન્સ સ્વિચીંગ પોઇન્ટ્સ ધરાવતા સેલ્યુલર નેટવર્ક અને મોબાઇલ નેટવર્ક ઓપરેટર દ્વારા સંચાલિત બેઝ સ્ટેશન અને સેલ સાઈટ સાથે જોડાયેલા હોય છે. (તેમાં સેટેલાઇટ ફોન અપવાદરૂપ છે, જે મોબાઇલ છે, પરંતુ સેલ્યુલર નથી).
રેડિયો ટેલિફોન સામે મોબાઇલ ફોન કુલ ડુપ્લેક્ષ કોમ્યુનિકેશન, પબ્લિક સ્વિચ્ડ ટેલિફોન નેટવર્કમાંથી પેજિંગમાંથી ઓટોમેટાઇઝ્ડ કોલિંગની સગવડ પૂરી પાડે છે. (પીપીએસટીએનએસટીએન), હેન્ડઓફ (એએમ.અંગ્રેજી) અથવા હેન્ડઓવર (યુરોપિયન ટર્મ) ફોન કોલ દરમિયાન જ્યારે વપરાશકર્તા એક સેલથી (બેઝ સ્ટેશન કવરેજ એરિયા) બીજા સેલ તરફ પ્રયાણ કરતો હોય.સેલ ફોન બહોળા વિસ્તારમાં સેવાઓ પૂરી પાડે છે અને તેની સરખામણી કોર્ડલેસ ટેલિફોન સાથે થવી જોઇએ નહીં, જે પણ એક વાયરલેસ ફોન છે, પરંતુ ફક્ત મર્યાદિત વિસ્તારમાં જ ટેલિફોનની સેવાઓ આપે છે, દા.ત. સબસ્ક્રાઇબરની માલિકીની ફિક્સ્ડ લાઇન અને બેઝ સ્ટેશન દ્વારા ઘર અથવા ઓફિસ પૂરતી મર્યાદિત.
International Telecommunication Unionઇન્ટરનેશનલ ટેલિકોમ્યુનિકેશન યુનિયનઇન્ટરનેશનલ ટેલિકોમ્યુનિકેશન યુનિયને એવો અંદાજ મુક્યો હતો કે વર્ષ 2008ના અંત સુધીમાં વિશ્વભરમાં મોબાઇલ વપરાશકર્તાઓની સંખ્યા આશરે 4.1 અબજને આંબી જશે.[6] વર્ષ 2000ના દાયકામાં મોબાઇલ ફોને માહિતી અને સંદેશાવ્યવહારની તકનીકોના ક્ષેત્રમાં વિકાસના ક્ષેત્રે ખૂબ મહત્વ પ્રાપ્ત કર્યુ છે અને તેણે આર્થિક દ્રષ્ટિએ સૌથી નીચેન વર્ગ સુધી પહોંચવાની શરૂઆત પણ અસરકારક રીતે કરી છે.[8]
વર્ષ 1908માં, ઢાંચો: US patent મરે, કેન્ટુકીના નાથન બી. સ્ટબલફિલ્ડને વાયરલેસ ફોન માટે ઇસ્યુ કરવામાં આવ્યો હતો. તેમણે આ પેટન્ટની અરજી કેવ રેડિયો ટેલિફોન્સમાં કરી અને પ્રત્યક્ષ રીતે સેલ્યુલર ટેલિફોનીમાં ન કરી કે જે પરિભાષા હાલમાં સમજવામાં આવે છે. ય [૧] મોબાઇલ ફોન બેઝ સ્ટેશન્સ માટેના સેલ્સની શોધ વર્ષ 1947માં એટીએન્ડટીના ઇજનેર બેલ લેબ્સ દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને વર્ષ 1960ના દાયકામાં બેલ લેબ્સ દ્વારા તેનો વધુ વિકાસ કરવામાં આવ્યો હતો. રેડિયોફોન રેગિનાલ્ડ ફેસિન્ડાનની શોધ બાદનો લાંબો ઇતિહાસ ધરાવે છે અને વર્ષ 1950માં બીજા વિશ્વયુદ્ધ દ્વારા રેડિયો ટેલિફોની લિન્ક્સના મિલિટરીમાં ઉપયોગ અને નાગરિક સેવાઓના ઉપયોગ સાથે રેડિયો ટેલિફોનીનું નિદર્શન, જ્યારે હાથમાં લઇ ઉપયોગ કરી શકાય તેવા સેલ્યુલર રેડિયો સાધોનો વર્ષ 1973થી ઉપ્લબ્ધ છે. પ્રથમ વાયરલેસ ફોનની પેટન્ટ આપણે જાણીએ છીએ તે મુજબ યુએસ પેટન્ટ નંબર 3,449,750માં 10 જૂન, 1969માં ઓહિયોમાં આવેલા યુક્લિડના જ્યોર્જ સ્વિગર્ટને આપવામાં આવી હતી.
વર્ષ 1945માં, મોબાઇલ ટેલિફોન્સની પ્રથમ પેઢી (0G)ની રજૂઆત કરવામાં આવી હતી. સમયની અન્ય તકનીકોની જેમ, તેમાં વિશાળ વિસ્તારને આવરી લેતા એકાંકી, શક્તિશાળી બેઝ સ્ટેશનનો સમાવેશ થતો હતો અને પ્રત્યેક ટેલિફોન તેના ઉપયોગ સમયે તે સમગ્ર વિસ્તાર પર અસરકારક રીતે ચેનલ પર ઇજારો ધરાવતો હતો. આવર્તનના વિચારનો ફરી ઉપયોગ કરાયો અને તેને આગળ પસાર કરવામાં આવ્યો, તેમજ સેલ ફોનની અદ્યતન તકનીકના પાયાની રચના કરતા અન્ય સંખ્યાબંધ વિચારો પ્રથમ વખત ઢાંચો: US parent લાસ વે સાગ નેવાડાના ચાર્લ્સ એ. ગ્લેડન અના માર્ટિન એચ. પેરલમેનને 1 મે, 1979ના રોજ ઇસ્યુ કરવામાં આવ્યા હતા અને તેમને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સની સરકાર દ્વારા તેમને આપવામાં આવ્યા હતા.
પ્રથમ વખત બધા જ વિચારોને ભૌતિક સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું, જેને પગલે મોબાઇલ ટેલીફોનીક આગામી મુખ્ય પગલા તરીકે ગણાતા પાયા એવા એનાલોગ સેલ્યુલર ટેલિફોનની રચના કરવામાં આવી. આ પેટન્ટમાં સાંકળવામાં આવેલા વિચારોને (ઓછામાં ઓછી અન્ય 34 પેટન્ટ્સમાં રજૂઆત) બાદમાં વિવિધ સેટેલાઇટ કોમ્યુનિકેશન સિસ્ટમ્સ સુધી વિસ્તારવામાં આવ્યા હતા. ત્યારબાદ સેલ્યુલર ફોનની પદ્ધતિને ડિજીટલ સિસ્ટમ સુધી લઇ જવાનો શ્રેય આ પેટન્ટને ફાળે જાય છે.
Motorola સાથે જોડાયેલા સંશોધક અને એક્ઝિક્યુટિવ માર્ટિન કપૂરને નોન-વ્હીકલ સેટિંગમાં હાથના ઉપયોગ માટેના પ્રથમ વ્યાવહારિક મોબાઇલ ફોનનો સંશોધક માનવામાં આવે છે. કૂપર યુએસ પેટન્ટ ઓફિસમાં 17 ઓક્ટોબર, 1973ના રોજ સુપરત કરવામાં આવેલી "રેડિયો ટેલિફોન સિસ્ટમ"ના નામે ઓળખાતી પદ્ધતિના પ્રથમ શોધક છે અને ત્યારબાદ યુએસ પેટન્ટ 3,906,166 તરીકે પણ;[૨] પેટન્ટમાં સામેલ અન્ય લોકોમાં કૂપર્સના ઉપરી, Motorolaના પોર્ટેબલ કોમ્યુનિકેશન પ્રોડક્ટ્સના વડા, જ્હોન એફ. મિશેલનો સમાવેશ થાય છે કે જેમણે વાયરલેસ કોમ્યુનિક્શન પ્રોડક્ટ્સના વિકાસ માટે મોટોરોલાને સફળતાપૂર્વક ઉત્તેજન આપ્યું હતું. તેને પગલે મોબાઇલ ફોન્સ ઘર, ઓફિસ અને ઓટોમોબાઇલની બહાર ઉપયોગમાં લઇ શકાય તેટલા નાના હોય અને સેલ્યુલર ફોનની ડિઝાઇનમાં તેણે ભાગ લીધો હતો. [૩][૪] કૂપરે અદ્યતન પરંતુ થોડા ભારે હેન્ડસેટનો ઉપયોગ કરીને 3 એપ્રિલ, 1973ના રોજ પ્રતિસ્પર્ધી બેલ લેબ્સના જોઅલ એસ
. એન્જલની સામે હાથથી ઉપયોગમાં લઇ શકાય તેવા મોબાઇલ ફોનથી પ્રથમ કોલ કર્યો હતો. (5)
શહેરમાં ફેલાયેલા પ્રથમ વ્યાપારી સેલ્યુલર નેટવર્કની રજૂઆત જાપાનમાં 1979માં એનટીટી દ્વારા કરવામાં આવી હતી. સંપૂર્ણ સ્વયંસંચાલિત સેલ્યુલર નેટવર્કની પ્રથમ રજૂઆત વર્ષ 1980ના દાયકાની મધ્યની શરૂઆતમાં કરવામાં આવી હતી (1Gની રજૂઆત). નોર્ડિક મોબાઇલ ટેલિફોન (NMT) સિસ્ટમ વર્ષ 1981માં ડેન્માર્ક, ફિનલેન્ડ, નોર્વે અને સ્વિડનમાં ઓનલાઇન થઇ હતી. [૬]
વર્ષ
1983માં, Motorola ડાઇનાટેક યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં એફસીસી દ્વારા મંજૂર કરવામાં આવેલો પ્રથમ મોબાઇલ ફોન હતો. વર્ષ 1984માં, બેલ લેબ્સે અદ્યતન વ્યાપારિક સેલ્યુલર તકનીકનો વિકાસ કર્યો હતો (મોટા પાયે ગ્લેડન, પેરલમેન પેટન્ટ પર આધારિત), જેમાં બહુવિધ, કેન્દ્રીય રીતે નિયંત્રિત બેઝ સ્ટેશન્સનો (સેલ સાઇટ્સ) ઉપયોગ થતો હતો, જે પ્રત્યેક નાના વિસ્તારોમાં (સેલ) સેવા પૂરી પાડવામાં આવતી હતી. સેલ સાઇટ્સની સ્થાપના એવી રીતે કરવામાં આવશે કે જેથી સેલ્સ આંશિક રીતે અરસપરસ વ્યાપ્ત થયા હતા. સેલ્યુલર સિસ્ટમમાં, બેઝ સ્ટેશન્સ (સેલ સાઇટ) અને ટર્મિનલ વચ્ચેનું સિગ્નલ બંને વચ્ચે પહોંચી શકે તેટલું મજબૂત હોવુ જરૂરી છે, આથી અલગ-અલગ સેલ્સમાં થઇ રહેલી જૂદી-જૂદી વાતચીત માટે એકસાથે સમાન ચેનલનો ઉપયોગ કરી શકાય.
સેલ્યુલર સિસ્ટમ્સમાં હેન્ડસેટ સહિતની તકનીકોના વિવિધ તબક્કાઓનો સમાવેશ થાય છે, જે સેલથી સેલ સુધીની મોબાઇલ ફોનની મુસાફરી હોય તે રીતે વાતચીતની મંજૂરી આપે છે. આ પદ્ધતિમાં બંને બેઝ સ્ટેશન્સમાં પરિવર્તનશીલ ટ્રાન્સમિશન પાવરનો સમાવેશ થાય છે અને ટેલિફોન્સ (બેઝ સ્ટેશન્સ દ્વારા નિયંત્રિત), જે અંતર અને સેલના કદના ફેરફારની પરવાનગી આપે છે. સિસ્ટમનું વિસ્તરણ થતા અને તે ક્ષમતાની નજીક આવતા, ટ્રાન્સમિશન પાવરમાં ઘટાડો કરવાની આવડત નવા સેલનો ઉમેરો કરવામાં મદદ કરે છે, જેને પગલે તે વધુ અને નાના સેલ્સમાં પરિણમે છે અને આથી વધુ ક્ષમતા મળે છે. આ વૃદ્ધિની સાબિતી ઘણા જૂના અને ઉંચા સેલ સાઇટ ટાવર્સમાં જોઇ શકાય છે, જેમાં તેના ટાવર્સમાં ઉપરના ભાગ પર એન્ટેના હોતા નથી. આ સાઇટોએ અસલમાં વિશાળ સેલ્સનું સર્જન કર્યુ હતું, અને આથી તેના એન્ટેના ઉંચા ટાવર પર સ્થાપવામાં આવ્યા હતા; આ ટાવરની ડિઝાઇન એ રીતે કરવામાં આવી હતી કે કે જેથી સિસ્ટમનું વિસ્તરણ થાય અને સેલના કદનું સંકોચન થાય-એન્ટેનાની ઉંચાઇ અંતરમાં ઘટાડો કરવા માટે ઓછી રાખી શકાય.
ડીજીટલ 2G (બીજી પેઢીની) સેલ્યુલર તકનીક પર પ્રથમ "અદ્યતન" નેટવર્ક તકનીકની રજૂઆત વર્ષ 1991માં ફિનલેન્ડ ખાતે જીએસએમ સ્ટાન્ડર્ડ પર રેડિયોલિન્જા (હાલમાં એલિસા જૂથના એક ભાગ) દ્વારા કરવામાં આવી હતી. રેડિયલિન્જાએ જ્યારે 1G એનએમટી નેટવર્કનું સંચાલન કરી રહેલી ટેલિકોમ ફિનલેન્ડને (હાલમાં ટેલિયાસોનેરાના એક ભાગ) પડકાર ફેંક્યો ત્યારે રજૂઆતની સ્પર્ધા થઇ હતી.
મોબાઇલ ફોન પર જોઇ શકાય તેવી પ્રથમ ડેટા સર્વિસીઝની શરૂઆત ફિનલેન્ડમાં વર્ષ 1993માં વ્યક્તિથી વ્યક્તિ એસએમએસ ટેક્સ્ટ મેસેજિંગથી થઇ હતી. મોબાઇલ ફોનના ઉપયોગ દ્વારા પ્રથમ અજમાયશ ચૂકવણી ફિનલેન્ડમાં વર્ષ 1998માં કોલા કોલા વેન્ડીંગ મશીન માટે કરવામાં આવી હતી. પ્રથમ વ્યાપારી ચૂકવણી મોબાઇલ પાર્કિંગ માટે હતી અને તેની અજમાયશ સ્વિડનમાં કરવામાં આવી હતી, પરંતુ પ્રથમ વ્યાપારિક રજૂઆત વર્ષ 1999માં નોર્વેમાં કરવામાં આવી હતી. અનુકરણાત્મક બેન્કો અને ક્રેડિટ કાર્ડ્સમાં પ્રથમ વ્યાપારી ચૂકવણી પદ્ધતિની રજૂઆત વર્ષ 1999માં ફિલિપાઇન્સ ખાતે મોબાઇલ ઓપરેટરો ગ્લોબ અને સ્માર્ટ દ્વારા એકસાથે કરવામાં આવી હતી. મોબાઇલ ફોનને વેચવામાં આવેલો પ્રથમ કન્ટેન્ટ રિંગીંગ ટોન હતો, જેની પ્રથમ રજૂઆત વર્ષ 1998માં ફિનલેન્ડમાં કરવામાં આવી હતી.
મોબાઇલ ફોન્સ પર રજૂ કરવામાં આવેલી સંપૂર્ણ ઇન્ટરનેટ સેવા વર્ષ 1999માં એનટીટી ડોકોમો દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલી આઇ-મોડ હતી.
વર્ષ 2001માં 3G (ત્રીજી પેઢીની)ની પ્રથમ વ્યાપારી રજૂઆત ફરીથી જાપાનમાં એનટીટી ડોકોમો દ્વારા ડબ્લ્યૂસીડીએમએ સ્ટાન્ડર્ડ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. [ ૭]
ટિપ્પણીઓ
ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો